ข้าวไร่ ข้าวนา หน้าตาคล้ายแต่ไม่ละม้ายกันซะทีเดียว
—
สำหรับบางคน ข้าวชนิดไหนก็หน้าตาละม้ายคล้ายกันไปหมด แต่ถ้ามองอย่างลงรายละเอียดจะพบว่าข้าวแต่ละชนิดนั้นไม่เหมือนกันเสียทีเดียว โดยเฉพาะข้าว 2 ชนิดที่ถูกตั้งคำถามอยู่บ่อยๆ อย่างข้าวไร่ และข้าวนา ว่าต่างกันหรือไม่และแบ่งแยกอย่างไรกันแน่? ก่อนอื่นต้องบอกว่าเกณฑ์การแยกข้าวไร่กับข้าวนา คือ ‘ลักษณะพื้นที่’ ในการปลูก ข้าวนานั้นมักปลูกในที่ลุ่ม มีแหล่งน้ำพอเพียงหล่อเลี้ยงในนา ส่วนข้าวไร่นั้นมักปลูกบนที่ดอน ที่เนิน หรือที่ราบสูง อาทิ ข้าวดอย ที่พบมากในชุมชนชาติพันธุ์ทางภาคเหนือ หรือข้าวไร่ในป่ายางพารา ซึ่งพบมากทางภาคใต้
.
และเมื่อพูดถึงรายละเอียดของสายพันธุ์และการเพาะปลูก ข้าวไร่และข้าวนาก็ต่างกันอย่างน่าสนใจ โดยข้าวไร่นั้นมีเอกลักษณ์ตรงใช้น้ำในการเพาะปลูกน้อยกว่าข้าวนา มีลำต้นสูงยาว อาจสูงถึงราว 2 เมตรในบางสายพันธุ์ และมักสุกไม่พร้อมกันทั้งแปลง เครื่องมือในการเกี่ยวข้าวไร่จึงไม่ใช่เคียว แต่เป็นเครื่องมือพื้นบ้านที่เรียกว่า ‘แกะ’ และ ‘กรูด’ ที่ออกแบบมาให้เกี่ยวข้าวไร่ต้นสูงยาวสะดวก และเหมาะสำหรับการเก็บเกี่ยวทีละรวงมากกว่า ‘เคียว’ ที่เกี่ยวข้าวได้ทีละมากๆ ซึ่งเหมาะกับการเก็บเกี่ยวข้าวนาที่มักสุกพร้อมกัน เราจึงมักเห็นท้องนาเหลืองอร่ามช่วงฤดูเก็บเกี่ยวนั่นเอง
.
.
#สวนผักคนเมือง #เทศกาลข้าวใหม่65 #ปลูกเมืองปลูกชีวิต
