มีคนเคยบอกว่า ธรรมชาติกำลังสื่อสาร บอก หรือสอนบางอย่างให้กับชีวิตเราเสมอ หากเราเปิดตา เปิดใจรับฟัง ผู้เขียนเองก็มีประสบการณ์ที่ได้เรียนรู้สิ่งสำคัญในชีวิตจากธรรมชาติอยู่ไม่น้อย เช่นเดียวกับนักปลูกผักอีกหลายคนที่มีโอกาสได้พบเจอ พูดคุย รวมถึงที่มีโอกาสได้อ่านเรื่องเล่าถึงบทเรียนแห่งชีวิตที่พวกเขาได้เรียนรู้ผ่านการทำสวน มีหลายมุมมองที่น่าสนใจ และอยากนำมาแบ่งปันค่ะ
การทำสวนสะท้อนบทเรียนอะไรในชีวิตเราบ้าง
- การมีภาพฝันหรือเป้าหมายที่ชัดเจน : การทำสวนให้สวยงามดั่งใจ เราต้องภาพในจินตนาการว่าจะทำแบบไหน เพื่อที่จะได้ออกแบบ วางแผน และเดินหน้าต่อได้อย่างถูกต้อง เช่นเดียวกับชีวิตคนเรา ที่ควรมีภาพเป้าหมาย หรือความฝันของตัวเอง เพื่อที่จะได้ออกแบบ วางแผน และออกเดินทางไปบนเส้นทางต่อไปได้อย่างถูกทิศทาง
- การรู้ลำดับความสำคัญ : พืชผักมีหลากหลายชนิดให้เลือกสรร แต่เราไม่สามารถปลูกทุกอย่างได้ในเวลาเดียวกัน ดังนั้นเราต้องรู้จักเลือก โดยดูลำดับความสำคัญ และความเหมาะสม เช่นเดียวกับชีวิตเราก็อาจมีทางเลือกเข้ามามากมาย สิ่งสำคัญคือเราต้องรู้จักเลือก เรียงลำดับความสำคัญ และความเหมาะสมให้เป็น
- อยากได้อะไรก็ปลูกสิ่งนั้น : การทำสวนสอนให้เรารู้ว่า หากอยากได้มะเขือเทศ ก็จงปลูกมะเขือเทศ อยากได้พริก ก็จงปลูกพริก เช่นกันเดียวกับในชีวิตเรา หากเราอยากมีสุขภาพที่ดี เราก็ต้องหมั่นออกกำลังกาย ดูแลอาหารการกิน เป็นเหมือนการปลูกเมล็ดพันธุ์แห่งสุขภาพที่ดีให้เติบโต แทนการกินไม่เลือก และนั่งนอนดูโทรทัศน์อยู่เฉยๆ
- ดูปัจจัยเงื่อนไขที่เกี่ยวข้อง : พืชผักแต่ละชนิดล้วนต้องการสภาพแวดล้อมในการเติบโตที่ต่างกัน การจะเลือกปลูกอะไร ก็ต้องดูปัจจัยแวดล้อมที่เกี่ยวข้องในสวนนั้นๆด้วย ไม่ว่าเป็นสภาพอากาศ ปริมาณแสง แหล่งน้ำ รวมไปถึงสภาพแวดล้อมอื่นๆ เช่นกันเดียวกับชีวิตเรา ที่เวลาจะทำอะไร ก็ควรพิจารณาถึงปัจจัยที่เกี่ยวข้องด้วย ไม่ว่าจะเป็น จุดอ่อน จุดแข็ง ความชอบ ไม่ชอบ บุคลิกนิสัย ของตัวเอง ไปจนถึงบุคคลที่อยู่แวดล้อมเรา
- การดูแลเอาใจใส่อย่างสม่ำเสมอ : การทำสวน สอนเราให้รู้ว่า การจะได้ผลผลิตที่งอกงามได้นั้น ต้องอาศัยการดูแลเอาใจใส่อย่างสม่ำเสมอ เช่นเดียวกับชีวิตของเรา หากเรามีความฝันจะทำอะไร เราก็ต้องหมั่นดูแลเอาใจใส่ ลงมือทำทีละเล็กละน้อยอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสานฝันให้เป็นจริง
- การอดทนรอ และไว้วางใจ มีความเชื่อมั่นในกระบวนการ : การทำสวนสอนเราให้รู้จักอดทนรอ เราไม่สามารถบังคับควบคุมให้เมล็ดงอกได้ในทันทีที่หยอด ไม่สามารถบังคับให้ผักโตได้ทันทีที่ปลูก สิ่งที่เราทำได้คือการเตรียมทุอย่างให้ดีที่สุด ทั้งดิน เมล็ดพันธุ์ ต้นกล้า การดูแลเอาใจใส่ และไว้วางใจธรรมชาติ รอวันที่เขาเติบโต เหมือนกับชีวิตของเรา ที่บางครั้งก็ต้องอดทนรอ เราไม่อาจกำหนดได้ว่าเราจะประสบความสำเร็จดังใจฝันวันใด สิ่งที่เราทำได้คือลงมือทำทุกอย่างด้วยความมุ่งมั่น ตั้งใจ อย่างดีที่สุดเท่าที่จะทำได้ และอดทนรอดอกผลที่จะงอกงาม
- จังหวะเวลาที่เหมาะสม : การปลูกพืชผักแต่ละชนิดให้งอกงามนั้น ต้องอาศัยจังหวะเวลา รวมถึงฤดูกาลที่เหมาะสม เช่นเดียวกับชีวิตเรา บางครั้ง บางเรื่อง ก็ต้องรอจังหวะเวลาที่เหมาะสมที่จะทำเช่นกัน บางอย่างที่เราอาจทำออกมาไม่ได้ดังใจตอนนี้ ก็อาจเป็นเพราะยังไม่ใช่จังหวะเวลาของมัน
- การถอนวัชพืชที่ไม่จำเป็นออก : การจะให้พืชผักเติบโตได้ดี บางครั้งเราก็จำเป็นต้องถอนวัชพืชที่รบกวนการเจริญเติบโตออกบ้าง เช่นเดียวกับชีวิตเรา บางครั้งเราก็ต้องตัดสิ่งที่ไม่จำเป็น สิ่งที่มารบกวนจิตใจ หรือเป็นอุปสรรคในชีวิตออกไปบ้าง เพื่อที่เราจะสามารถก้าวต่อไปได้
- ดินเป็นรากฐานสำคัญในการเติบโตของพืช : พืชผักจะสมบูรณ์แข็งแรงงอกงามได้ดีเพียงใดนั้น ขึ้นอยู่กับดินซึ่งเป็นรากฐานที่สำคัญ เช่นเดียวกับชีวิตของเรา การจะเติบโตได้อย่างงดงามนั้น ก็ต้องมีรากฐานที่ดีเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นความมั่นคงทางจิตใจ การมีสุขภาพที่แข็งแรง การมีครอบครัวที่ดี รวมไปถึงการมีคนสนับสนุนเกื้อกูล
- การเปลี่ยนแปลงเป็นสิ่งดี : บางครั้งในการทำสวน หากเราเห็นว่าเราปลูกผักไว้ในตำแหน่งนี้ แล้วไม่ค่อยงาม เราอาจตัดสินใจย้ายที่ปลูกใหม่ ที่เหมาะสมกว่าเดิม เมื่อย้ายแล้ว พืชผักต้นนั้นก็เติบโตได้ดียิ่งขึ้น ก็เหมือนกับชีวิตเรา บางครั้งก็อาจต้องมีการเปลี่ยนแปลง เมื่อเห็นว่าที่ที่ตัวเองอยู่ไม่เหมาะกับตัวเอง เพื่อให้เราได้มีโอกาสได้เห็นมุมมองใหม่ๆ และเกิดการเติบโตได้ต่อไป
- ความแน่นอน คือความไม่แน่นอน : การทำสวน ทำให้เราพบเจอสิ่งที่ไม่คาดฝันได้เสมอ บางต้นเหมือนจะตาย แต่ก็โต บางต้นโตดี สุดท้ายก็ตาย บางครั้งเราทำทุกอย่างเต็มที่แล้ว แต่ก็ดันเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน เช่นฝนตกหนัก แมลงลง หอยทากกินหมด การทำสวนทำให้เราเรียนรู้ที่จะรับมือกับความไม่แน่นอนที่เกิดขึ้นได้เสมอ และบางครั้งเราก็ไม่สามารถควบคุมได้ เช่นเดียวกับในชีวิตเรา ที่บ่อยครั้ง เราก็อาจต้องเผชิญกับสถานการณ์ที่ไม่คาดฝันได้เช่นกัน แต่สิ่งสำคัญที่การทำสวนสอนคือ เราเริ่มต้นใหม่ได้เสมอ
ยังมีบทเรียนในชีวิตอีกมากมาย ที่เราสามารถเรียนรู้ได้ผ่านการทำสวน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การเรียนรู้ว่าชีวิตเราต่างมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกัน การดูแลพืชผัก ผืนดินอย่างดี ก็เหมือนกับการดูแลชีวิตเราเองด้วย เพราะพืชผักที่งอกงาม ก็กลายมาเป็นอาหารหล่อเลี้ยงชีวิตเรานี่เอง ที่สำคัญการทำปลูกผักทำสวน ยังมีส่วนช่วยทำให้เราสำนึกรู้คุณผืนแผ่นดิน รวมถึงแสงแดด สายลม สายน้ำ อีกทั้งสรรพสัตว์และจุลินทรีย์อีกมากมาย ที่มีส่วนช่วยสนับสนุน เกื้อกูล ให้เรามีสวนที่งอกงาม มีชีวิตที่เติบโต
เราแต่ละคนอาจมีประสบการณ์การเรียนรู้ และการเข้าใจชีวิตผ่านการทำสวนแตกต่างกันไป ส่วนจะเป็นบทเรียนแบบไหน คงไม่มีอะไรสำคัญเท่ากับการที่เราได้ลงมือทำ และมีประสบการณ์เรียนรู้ไปกับสวนด้วยตัวเองนะคะ
ขอบคุณเรื่องราวจาก
https://daringtolivefully.com/the-garden-as-life-metaphor
https://greenthumbcompany.wordpress.com/2011/01/13/7-life-lessons-you-can-learn-from-gardening/
https://farmandgardendiy.com/gardening-teaches-you/
ขอบคุณรูปภาพจาก
https://allblogroll.com/gardening-banishes-stresses-of-life/
