อันที่จริง เห็ด ดูเหมือนว่าน่าจะเป็นเมนูที่ปลอดภัยจากสารเคมี เพราะไม่น่าจะต้องฉีดยาฆ่าแมลงใดๆ แต่เอาเข้าจริงๆ มีผลการสุ่มตรวจอาหารปลอดภัยของกรมอนามัย พบว่า มีสารฟอร์มาลิน หรือน้ำยาฉีดศพ ปนเปื้อนอยู่ในเห็ดฟาง เห็ดนางฟ้า และเห็ดหอมสด ที่ขายอยู่ในตลาดจำนวนมากเนื่องจากเห็ดจะบานเร็ว เขาจึงแช่น้ำยานี้เพื่อป้องกันไม่ให้เห็ดเน่าเสียเร็วนั่นเอง ฟังแล้วก็อดใจหายไม่ได้ ใครที่ชอบกินเห็ด อยากให้ลองเพาะเห็ดฟางในตะกร้ากินเองกันดูนะคะ ผู้เชี่ยวชาญเขาบอกว่าหน้าร้อนอย่างนี้ เห็ดฟางกำลังออกดีทีเดียว ส่วนขั้นตอนการทำเป็นอย่างไรบ้าง ลองมาดูกันนะคะ
อุปกรณ์ที่ต้องเตรียม
- ตะกร้าไม้ไผ่ หรือพลาสติก ที่มีตาห่างกันประมาณ 1 นิ้ว
- ก้อนเชื้อเห็ดฟาง
- หยวกกล้วย หรือ ผักตบชวา สับละเอียด
- รำข้าว
- ฟาง
- พลาสติกใส สำหรับคลุม
ขั้นตอนการทำ
- เริ่มจากแช่ฟางในน้ำทิ้งไว้ 1 คืน
- บี้ก้อนเชื้อเห็ดฟาง แล้วนำมาผสมกับหยวกกล้วยสับ และรำข้าว กะปริมาณให้พอดีกัน
- นำฟางที่แช่น้ำทิ้งไว้ 1 คืน มาใส่รองก้นตะกร้า เป็นชั้นที่ 1 ที่สำคัญคือต้องกดให้แน่น และเก็บฟางให้เรียบร้อยอย่าให้ออกมาช่องตะกร้า อาจใช้กรรไกรช่วยเล็มออกก็ได้
- โรยเชื้อเห็ดฟางที่ผสมแล้ว โดยโรยบริเวณริมขอบตะกร้า เว้นตรงกลางไว้หากใครมีปุ๋ยคอก อาจใส่ปุ๋ยคอกลงตรงกลาง เพื่อบำรุงเห็ดให้เติบโตดีขึ้นก็ได้
- นำฟางมาคลุมปิด และทำสลับชั้นกันกับเชื้อเห็ดฟาง โดยใช้ฟางทั้งหมด 4 ชั้น และเชื้อเห็ด 3 ชั้น มีเคล็ดลับอยู่ว่า พอถึงเชื้อเห็ดชั้นที่ 3 ให้โรยไปให้ทั่ว ไม่ต้องเว้นตรงกลางไว้แล้วใช้ฟางคลุมปิดเป็นชั้นสุดท้าย
- จากนั้นรดน้ำให้ชุ่ม แล้วใช้พลาสติกใสคลุมทิ้งไว้ หากเพาะหลายตะกร้า อาจทำเป็นกระโจมพลาสติกคลุมก็ได้
วิธีการดูแล
- ตั้งไว้ในที่ร่ำไร คือได้แดดกับร่ม ประมาณ 50/50 เรียกว่าต้องไม่ร้อนและไม่เย็นเกินไป จากนั้นดูแลความชื้นให้ดี โดยสังเกตที่พลาสติกใส หากมีไอสีขาวๆ แสดงว่าความชื้นพอดี แต่ถ้าแห้ง ควรรดน้ำบริเวณรอบๆ ตะกร้า เพื่อเพิ่มความชื้นให้ตะกร้าเพาะ โดยไม่ต้องเปิดพลาสติกออกมารด
- ข้อควรรู้อีกประการคือ หากจะวางตะกร้าบนดิน ควรหาก้อนหินหรือก้อนอิฐ สำหรับวางตะกร้า เพื่อป้องกันแมลงอย่างมดหรือปลวกรบกวน
- รอประมาณ 5-10 วัน เห็ดรอบแรกก็จะออกมาให้ชื่นใจ เมื่อเก็บเห็ดแล้ว ให้รดน้ำให้ชุ่ม คลุมพลาสติกอีกครั้ง อีกประมาณ 7 วัน จะมีเห็ดออกมาให้เก็บอีกรอบ รวมแล้ว ถ้าดูแลดีๆ เชื้อเห็ด 1 ก้อน เพาะให้ตะกร้า 1 ใบ น่าจะได้เห็ดประมาณ 1 กิโลกรัม
ขอบคุณภาพตัวอย่างการทำกระโจมเพาะเห็ดฟางในตะกร้า
จาก http://www.tu.ac.th/org/clinictech/page/mushroom.htm
ลองนำไปทำกันดูนะคะ สำหรับคนในเมืองอาจจะหาอุปกรณ์ยากสักหน่อย ใครรู้จักที่ทางให้อุปกรณ์ที่น่าเชื่อถือ ปลอดภัยจากสารเคมี ก็อย่าลืมแนะนำบอกต่อกัน
อย่างไรก็ตาม ใครหาฟางข้าวไม่ได้ มีข้อมูลการทดลองว่า กาบมะพร้าวแช่น้ำ ก็ใช้ได้ผลเหมือนกัน หรือทางใต้บางคนก็ใช้ขุยพร้าว 2 ส่วน ผสมกับขี้วัว 1 ส่วน แล้วนำมาเพาะเห็ดฟางตะกร้าได้ผลดีเหมือนกัน ของอย่างนี้ต้องลองทำกันดู แล้วนะประสบการณ์มาแบ่งปันเล่าสู่กันฟังบ้างนะคะ
ขอบคุณข้อมูลจาก ลุงนัน กลุ่มเกษตรอินทรีย์บ้านดอนเจียง อ.แม่แตง ที่มาอบรมให้ความรู้ในงานเชียงใหม่ เมืองวิถีอินทรีย์ ครั้งที่ 1 ค่ะ
