โดย ฐาปนา บุณยประวิตร
http://www.facebook.com/smartgrowththailand/
การเติบโตทางเศรษฐกิจเป็นปัจจัยหลักในการแผ่ขยายของเมืองในทางราบกระจัดกระจายรุกล้ำเข้าไปยังพื้นที่ธรรมชาติและเกษตรกรรมที่ดินอันอุดมสมบูรณ์ซึ่งเหมาะสมในการผลิตอาหารและแหล่งกักเก็บน้ำเป็นจำนวนมากได้สูญเสียไปอย่างอย่างถาวร ทุกนาทีที่เมืองแผ่ขยายจะกลายเป็นนาทีแห่งการสูญเสียพื้นที่การเกษตร ทุกตารางเมตรของพื้นที่การเกษตรที่เสียไปเท่ากับการเพิ่มขึ้นของระดับราคาอาหาร ยิ่งพื้นที่การเกษตรถูกผลักใสให้ตั้งห่างไกลตัวเมืองออกไปมากเท่าไหร่ โอกาสในการเข้าถึงอาหารคุณภาพและอาหารปลอดภัยสำหรับประชาชนในเมืองก็จะลดลงไปเท่านั้น แม้เราจะยินดีกับการเติบโตทางเศรษฐกิจ แต่เพื่อความมั่นคงด้านอาหารและคุณภาพชีวิตเราจึงต้องหยุดยั้งการการกระจัดกระจายของเมือง(Urban Sprawl)รุกล้ำพื้นที่การเกษตร และมีความจำเป็นอย่างเร่งด่วนในการปรับปรุง ฟื้นฟูพื้นที่การเกษตรที่ยังหลงเหลือให้คืนสภาพความสมบูรณ์เป็นแหล่งผลิตอาหารคุณภาพให้แก่ประชาชน
การวางผังปกป้องพื้นที่เกษตรกรรมและการสร้างพื้นที่อาหาร
ข้อความจากย่อหน้าแรก ผู้เขียนนำมาจากบทสรุปการพัฒนาและคำนำนโยบายการพัฒนาแหล่งอาหารของสองมหานคร ได้แก่มหานครนิวยอร์คและมหานครแวนคูเวอร์ โดยเฉพาะมหานครแวนคูเวอร์นั้น ได้ให้ความสำคัญอย่างยิ่งในการสงวนรักษาพื้นที่การเกษตรและการจัดการด้านอาหาร ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดได้แก่ การประยุกต์ใช้แนวคิดการเติบโตอย่างชาญฉลาด(Smart Growth) ในการกำหนดนโยบายและการจัดตั้งคณะกรรมการนโยบายการอาหารเมืองแวนคูเวอร์ (The Vancouver Food Policy) เพื่อวางแผนบริหารจัดการอาหาร ตลอดจนยกร่างประกาศกฎบัตรอาหารแห่งแวนคูเวอร์ (Vancouver Food Charter)เพื่อใช้เป็นแนวทางปฏิบัติการจัดการแหล่งผลิตและการจัดการอาหารของเมืองซึ่งอาจเรียกได้ว่าเป็นกฎบัตรด้านอาหารแห่งแรกของโลก
ทั้งนี้นโยบายการจัดการด้านอาหารและเกณฑ์ตามกฎบัตรได้ถูกกำหนดให้ผูกพันต่อทั้งกฎหมายและแผนยุทธศาสตร์การเป็นเมืองสีเขียว(Vancouver Greenest City) โดยความรับผิดชอบของ Vancouver City Councilซึ่งบทความนี้จะได้สรุปสาระสำคัญและชี้ให้เห็นวิธีการประยุกต์ใช้เพื่อเป็นแนวทางการวางผังปกป้องพื้นที่การเกษตรและการออกแบบทางกายภาพเพื่อสนับสนุนความเป็นเมืองที่มีความมั่นคงด้านอาหารและคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไป
