อันที่จริงการทำปุ๋ยหมักนั้น มีหลายวิธี หลายรูปแบบ ทั้งนี้ก็แล้ววัสดุอุปกรณ์ที่แต่ละคนหาได้ในท้องถิ่นที่อยู่ของตัวเอง รวมถึงเรื่องความเหมาะสมของสภาพพื้นที่แต่ละแห่งด้วย
ที่อยากจะกล่าวถึงเป็นพิเศษ คือ การทำปุ๋ยหมักในระดับครัวเรือน ที่แต่ละบ้านควรจะมีส่วนช่วยในการลุกขึ้นจัดการกับขยะอินทรีย์ในบ้านของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นเศษผัก ผลไม้จากครัว หรือเศษใบไม้ ใบหญ้าในสวน แทนที่จะปล่อยทิ้งเป็นขยะที่นอกจากจะเสียประโยชน์แล้ว ยังสร้างปัญหาและเพิ่มภาระในการจัดการขยะให้กับเมืองด้วย
วิธีที่นำมาแนะนำนี้ นำความรู้มาจาก fb ห้องเรียนปุ๋ยหมักแบบไม่พลิกกอง แม่โจ้ ที่ทางอาจารย์ลุงได้ทดลอง รวบรวม และเขียนอธิบาย บอกเล่าวิธีต่างๆไว้อย่างละเอียด มีทั้งการทำปุ๋ยหมักขนาดใหญ่และขนาดเล็ก ทั้งแบบกลับกองและไม่กลับกอง ซึ่งการทำปุ๋ยหมักในกะละมัง และในตะกร้า ก็เป็น 2 เทคนิควิธีที่อาจารย์ได้อธิบายไว้และคิดว่าแต่ละบ้านน่าจะลองนำไปทำกันได้นะคะ
1.ปุ๋ยหมักในกะละมัง
อุปกรณ์ที่ต้องใช้คือ กะละมัง เศษใบไม้ เศษผักผลไม้ และปุ๋ยคอกหรือมูลสัตว์
อัตราส่วนที่ใส่คือ ใบไม้ 1-1.5 ส่วน เศษผักผลไม้ 1-1.5 ส่วน ขี้วัว 1ส่วน
วิธีทำ
- นำส่วนผสมทั้งหมดมาคลุกเคล้าให้เข้ากัน อาจพรมน้ำให้พอหมาด หากน้ำมากเกินจะแฉะ และส่งกลิ่นเหม็นได้ แต่ถ้าเผลอรดน้ำมากไป ก็แก้ไขได้ โดยยกกะละมังไปตั้งกลางแดด ให้พอหมาด หรือใช้วิธีเติมใบไม้ หรือขี้วัว เพิ่มก็ได้
- ในช่วง 10 วันแรก เราสามารถเติมเศษอาหาร เศษใบไม้ ปุ๋ยคอก เพิ่มลงไปได้ตามอัตราส่วนสิ่งที่ต้องทำคือ ให้คลุก พลิก ขยำ บีบ ฉีก กองปุ๋ยในกะละมังทุกวัน วันละ 1 ครั้ง หากแห้งไป ก็ให้พรมน้ำ
- ทำอย่างนี้ติดต่อกัน 30 วัน ก็จะได้ปุ๋ยหมักไว้ใช้
ข้อแนะนำคือ หามุ้งลวดและตาข่ายกันแมลงมาคลุมไว้ ป้องกันไม่ให้มีแมลงวันมาวางไข่
2. ปุ๋ยหมักในตะกร้า เข่ง หรือตาข่าย
อุปกรณ์ที่ต้องใช้คือ เศษใบไม้ หรือหญ้า สดหรือแห้งก็ได้ , เศษผักผลไม้ , มูลสัตว์
วิธีทำ
- คือ นำเศษใบไม้ หญ้า ใส่ลงในตะกร้า 3 ส่วน แล้วโรยมูลสัตว์ทับ 1 ส่วน รดน้ำให้ชุ่ม สามารถใส่เศษผักผลไม้ลงไปพร้อมกับใบไม้ได้ด้วย ทำสลับชั้นกันไปเรื่อยๆ โดยให้รดน้ำทุกชั้น
- จากนั้นให้รดน้ำภายนอกบ่อยๆ หรือวันเว้นวัน
- ทุก 10 วัน ให้นำสายยางเสียบเข้าไปในกองปุ๋ยตามแนวดิ่งลึกประมาณ 2 ใน 3 แล้วเปิดน้ำประมาณ 10 วินาทีโดยเสียบสายยางให้ทั่ว ให้รูห่างกันประมาณ 10 ซม.
- ทำอย่างนี้จนครบ 2 เดือน ก็จะได้ปุ๋ยหมัก โดยไม่ต้องกลับกอง
- ให้เทปุ๋ยออกจากตะกร้า หยิบใบไม้ที่ยังไม่เปื่อยออก ที่เหลือเป็นปุ๋ย ก็นำไปตากแดดให้แห้ง เก็บใส่ถุงไว้ใช้ได้
คำแนะนำ
- ควรหากะละมังมารองด้านล่างตะกร้า เพื่อรองรับน้ำ และน้ำที่ออกมาก็สามารถนำไปรดพืชเป็นปุ๋ยชั้นดีได้เช่นกันแต่ไม่ควรรดที่ละมากๆ เพราะอาจทำให้พืชตายได้
- หากมีเศษอาหาร เศษใบไม้มาก อาจเปลี่ยนเป็นทำในเข่ง ในตาข่ายขนาดใหญ่ก็ได้เช่นกัน
ใครสนใจลองเข้าไปศึกษาอย่างละเอียดเพิ่มเติมที่
ขอบคุณข้อมูลและรูปภาพจาก
