Land Lab เป็นหนึ่งในโครงการของศูนย์การเรียนรู้ฯ บ้านคลองสอง ต.ทวีวัฒนา อ .ไทรน้อย จ.นนทบุรี มีเนื้อที่ 9 ไร่ที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ล้อมรอบด้วยทุ่งนาและแหล่งเรียนรู้ทางธรรมชาติและระบบนิเวศการเกษตร เนื่องจาก Land Lab ตั้งอยู่ไม่ไกลจากเมืองกรุงเทพฯ คนเมืองจากกรุงเทพ นนทบุรี ปทุมธานี ไปจนถึงสมุทรปราการสามารถเดินทางมาเรียนรู้การทำเกษตรได้ที่นี้อย่างง่ายดาย
Land Lab หรือ ศูนย์การเรียนรู้ฯ บ้านคลองสองเป็นแหล่งการเรียนรู้ที่มีความโดดเด่นหลายด้าน อาทิ การทำนาแบบดังเดิม การปลูกผักและไม้ผล ซึ่งอาศัยองค์ความรู้การทำเกษตรแบบดังเดิมโดยเกษตรกรรุ่นเก่าที่มากด้วยองค์ความรู้ของเกษตรกรรมแบบดังเดิม สามารถเพาะปลูกข้าว ผัก หรือผลไม้ให้งอกงามและได้ผลผลิตเยอะโดยไม่จำเป็นต้องใช้สารเคมีหรือปุ๋ยเคมี พูดง่ายๆ คือ หากเกษตรกรรุ่นเก่าปลูกแล้ว ผักมีเยอะมากจนกินไม่ทัน หนึ่งในเคล็ดลับของการปลูกผักให้งอกงาม คือ ต้องปลูกหรือลงต้นกล้าผักในตอนเย็น เนื่องจาก ช่วงกลางคืนมีจะน้ำค้างลงและทำให้เกิดความชุ่มชื้นในดิน รากของต้นกล้าจะงอกลงไปในดินได้ดี และปรับตัวให้ทนแดดของวันรุ่งขึ้นได้ อีกหนึ่งเคล็ดลับในการปลูกกล้วยให้ออกลูกเยอะ คือ การนำยอดหน่อกล้วยลงดิน เทคนิคนี้จะทำให้กล้วยแตกกอมากขึ้นและให้ผลเยอะ เป็นต้น
กิจกรรมของที่นี้มีหลากหลายรูปแบบ ที่โดดเด่น คือ กิจกรรมการเรียนรู้สำหรับเด็ก พ่อแม่ หรือ ผู้ปกครองมักนิยมพาบุตรหลานมาที่ศูนย์แห่งนี้ทุกๆ วันหยุดสุดสัปดาห์ และมาเรียนรู้และสัมผัสวิถีชีวิตเกษตร เช่น การปลูกผัก การเที่ยวชมทุ่งนา การเพาะเห็ด การพายเรือ การเลี้ยงไก่ ไปจนถึงการทำอาหารหรือทำขนม เด็กๆ จะมีโอกาสคิดค้นเมนูอาหารด้วยตนเองจากวัตถุดิบการเกษตรที่มีอยู่ในชุมชน และฝึกความคิดสร้างสรรค์ภายในตัว
การเลี้ยงไก่ก็เป็นอีกหนึ่งในกิจกรรมที่เด็กๆ ชื่นชอบ โดยเด็กๆ จะมีโอกาสได้สัมผัสไก่ตั้งแต่ยังเป็นลูกเจี๊ยบ ไปจน ไก่โตเต็มวัย กิจกรรมนี้ทำให้เด็กฝึกทักษะการสังเกตและสัมผัสกับพฤติกรรมของไก่ ทำให้เด็กกล้าจับ กล้าอุ้ม กล้าให้อาหาร ไปจนถึงเก็บไข่ไก่มาทานเอง กิจกรรมนี้ทำให้เด็กรู้ว่า การเลี้ยงไก่ไม่ได้ยากอย่างที่คิด และเกิดความคิดอยากเลี้ยงไก่ในบ้าน
นอกจากกิจกรรมด้านเกษตรแล้ว กิจกรรมดูนกก็เป็นอีกหนึ่งในกิจกรรมที่น่าสนใจอย่างมาก เนื่องจากพื้นที่ศูนย์มีความหลากหลายของพื้นที่ อาทิ ทุ่งนา สวนผลไม้ สวนผัก และ สระน้ำ พื้นที่เหล่านี้จึงมีนกเป็นจำนวนมาก เช่น นกยาง นกเอี้ยง นกกางเขน นกกระปูด เป็นต้น แต่นกที่โดดเด่นมากในพื้นที่นี้คือ นกกระจาบทอง (Asian Golden Weaver) ชื่อวิทยาศาสตร์ Ploceus hypoxanthus จัดเป็นนกกินเมล็ดธัญพืชที่มีขนาดเล็ก มีลักษณะลำตัวคล้ายนกกระจอก แต่มีลวดลายและสีสันสวยงามกว่า โดยเฉพาะเพศผู้จะมีสีเหลืองเด่นและสวยงามชัดเจน เป็นนกที่พบได้ตามป่า แปลงเกษตร พื้นที่ริมน้ำหรือพื้นที่ชุ่มน้ำ
ภาพ นกกระจาบทองตัวผู้
ภาพ นกกระจาบทองตัวเมีย หรือ ตัวผู้ที่ยังไม่เจริญพันธุ์
นกกระจาบมักสร้างรังได้สวยงาม และเป็นระเบียบ ซึ่งหากนกตัวผู้ทำรังได้แข็งแรงและสวย นกตัวเมียก็จะเลือกนกตัวผู้ตัวนั้นเป็นคู่ครอง และนกตัวผู้จะรื้อถอนรังทันที่เมื่อรู้ว่าตนเองถูกนกตัวเมียปฏิเสธ และทำรังใหม่ขึ้นมาจนกว่านกตัวเมียจะพอใจ การดูนกในยามเช้าจึงเป็นอีกหนึ่งในกิจกรรมที่น่าสนใจของศูนย์การเรียนรู้แห่งนี้
ภาพรังนกกระจาบทองที่นกตัวผู้สร้างบนต้นกกเพื่อดีงดูดนกตัวเมีย
Land Lab เป็นหนึ่งในโครงการของศูนย์การเรียนรู้ฯ บ้านคลองสอง จึงเป็นอีกหนึ่งในพื้นที่เรียนรู้ที่ตอบโจทย์คนเมืองที่รักการทำเกษตรและรักธรรมชาติให้เข้ามาเยี่ยมชม เหมาะสำหรับการพักผ่อนหย่อนใจสำหรับคนทุกเพศทุกวัย เรียกได้ว่า มีกิจกรรมที่ไม่มีวันเบื่อให้ทำตั้งแต่เช้า ยันเย็น
ขอขอบคุณภาพนกกระจาบทองสวยๆ จากคุณ Wich’yanan Limparungpatthanakij ผู้เชียวชาญด้านปักษีวิทยาและผู้เขียนหนังสือ Birds of Thailand
