คำถามยอดฮิตสำหรับมือใหม่ที่อยากจะเริ่มปลูกผักคือ “อยากปลูกผักควรจะเริ่มต้นอย่างไร”
ใครกำลังมีคำถามนี้อยู่ในใจ ลองถามเเละสำรวจตัวเองตามเเนวทางต่อไปนี้ดูค่ะ เผื่อว่าจะเป็นเส้นทางบางๆ ให้คุณได้ลองเดิน ส่วนจะมีทิศทางเป็นเช่นไร ก็อยู่ที่คุณเป็นคนกำหนดนะคะ ^^
1. ลองสำรวจความต้องการหรือจุดมุ่งหมายเบื้องต้น ในการปลูกผักครั้งนี้สักเล็กน้อย ว่าต้องการปลูกผักเพื่ออะไร เช่นเพื่อสร้างความสัมพันธ์ของคนในชุมชน เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ เพื่อเป็นแหล่งอาหาร เพื่อลดรายจ่าย เพื่อสร้างรายได้ หรือเพื่อให้เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจ
2. สำรวจว่าตัวเองมีอะไรอยู่ในมือบ้าง
- มีพื้นที่เท่าไหร่ ลักษณะพื้นที่เป็นอย่างไรบ้าง เช่นเป็นพื้นดินหรือพื้นปูน หากเป็นพื้นดินสภาพดินเป็นอย่างไร พื้นที่มีมีเเต่หินหรือเป็นหนองน้ำหรือไม่ มีปัญหาเรื่องน้ำท่วมมั้ย รวมถึงให้พิจารณาเรื่องแสงแดด และน้ำด้วยว่าเป็นอย่างไรในบริเวณนั้น
- มีกำลังในการมาช่วยทำสวนผักมากน้อยเพียงไหน
- มีเงินทุนเท่าไหร่
- มีทักษะความรู้เรื่องการปลูกผักมากน้อยแค่ไหน
- วิถีชีวิตของตนเองเป็นอย่างไร มีเวลามากน้อยแค่ไหน
3. เลือกพื้นที่ที่จะปลูก โดยหลักการเลือกพื้นที่เบื้องต้น คือ “ต้องคำนึงถึงแสงแดด”
พื้นที่ที่เหมาะสำหรับการปลูกผักใบทั่วไปควรได้รับแดดอย่างน้อยครึ่งวัน หากได้รับแดดน้อยกว่านี้ ควรเลือกปลูกพืชผักพื้นบ้านที่อยู่ในที่แสงรำไรได้ เช่น ใบเตย สะระแหน่ ชะพลู ขิง ข่า ตำลึงอ่อมแซบ ใบบัวบก วอเตอร์เครส ผักชีฝรั่ง ผักกูด ผักหวานป่า ใบย่านาง ผักแพว ตะไคร้ กระเพรา โหระพา หากต้องการปลูกผักกินผล เช่นมะเขือเปราะ มะเขือยาว มะเขือเทศ แตงกวา กระเจี๊ยบเขียว พริก ควรปลูกในที่มีแดดเต็มวัน
4. ออกแบบแปลง เลือกรูปแบบการปลูก และชนิดผักให้เหมาะสมกับพื้นที่
5. หากอยากจะปลูกผัก อยากมัวแต่คิด ให้ลงมือทำ!
สวนผักดาดฟ้า
สวนผักบนดินสนามข้างบ้าน
สวนผักบนพื้นปูน
สวนลอยฟ้าหน้าบ้าน
สวนผักในภาชนะเหลือใช้ข้างบ้าน
สวนเเนวตั้งหน้าบ้าน
สวนริมระเบียง
สวนผักหนีน้ำ
***สิ่งที่ควรคำนึงถึงหากคิดจะปลูกผัก***
- เริ่มปลูกจากสิ่งที่คุณและครอบครัวชอบกิน
- ใช้สิ่งที่มีอยู่รอบตัวให้เกิดประโยชน์สูงสุด เพื่อประหยัดเงิน และทรัพยากร
- เลือกปลูกผักให้สอดคล้องกับฤดูกาล และสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวข้อง เช่น ปริมาณแสงแดด รวมถึงขนาดภาชนะหรือแปลงที่ปลูก
- เลือกปลูกผักที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตตัวเอง เช่นหากมีเวลาดูแลน้อย ก็แนะนำให้ปลูกผักพื้นบ้านที่ไม่ต้องดูแลมาก เป็นต้น
- ควรเริ่มจากเล็กๆ แล้วค่อยพัฒนาขยายพื้นที่ขึ้นเรื่อยๆ
- หัดเป็นนักเรียนรู้ นักสังเกต ทำความเข้าใจธรรมชาติพืช
