หลังจากที่ลองผิดลองถูก ล้มลุกคลุกคลานกับการทำสวนผักดาดฟ้ามาพอสมควร ครูอุษาก็ได้ลองหาวิธีแก้ไขปัญหาต่างๆตนเองประสบ ทั้งจากประสบการณ์ความรู้ จากการอ่าน และจากการทดลองทำหัวใจสำคัญที่ครูอุษาค้นพบก็คือ นอกจากเราจะต้องปรุงดินให้ดีแล้ว ยังต้องทำปุ๋ยหมัก และสารพัดน้ำหมัก รวมถึงฮอร์โมนไว้บำรุงพืชผักที่ปลูกอย่างสม่ำเสมอด้วย เพื่อให้ผักเติบโต และอยู่กับเราได้นานๆ
ปัญหาแรกที่ครูอุษาเผชิญ คือเรื่องดิน ครูอุษาบอกว่าแม้ว่าจะหมักดินตามสูตรการหมักดินที่ได้เรียนรู้มาคือนำดินถุงมาหมักร่วมกับปุ๋ยคอก เศษอาหาร เศษผักผลไม้ กากกาแฟต่างๆ แล้ว แต่เมื่อใช้ไปเรื่อยๆ ก็พบว่าดินแข็ง เมื่อรดน้ำ น้ำไม่สามารถไหลผ่านลงไปได้ ครูจึงพบว่าต้องทำการปรับปรุงดินใหม่ทุกครั้งหลังปลูก และสิ่งที่ครูอุษาใส่เพิ่มเติมลงไปด้วยก็คือ ทราย 
“เราพบว่าดินถุงที่ซื้อมาความจริงไม่ค่อยมีดิน มีแต่พวกแกลบกับขุยมะพร้าว ไม่มีวัตถุต้นกำเนิดดิน เลยคิดถึงความรู้เรื่องวิทยาศาสตร์ที่เคยเรียนมาว่าดินเกิดจาก วัตถุต้นกำเนิดดิน พวกหินที่ย่อยสลายแล้ว กับพวกฮิวมัส ก็เลยไปลองซื้อทรายมาใส่ผสมลงไปด้วย ก็พบว่าวิธีนี้ได้ผลดี แล้วก็แค่ใส่ทรายลงไปครั้งแรกเท่านั้น แต่ถ้าเราใช้ดินจากผืนดินจริงๆ มาทำหมักดิน ก็ไม่จำเป็นต้องผสมทรายลงไป” ครูอุษากล่าว
ใครที่ประสบปัญหาอย่างครูอุษาว่ามา ลองทำวิธีนี้กันดูนะคะ
สูตรปรุงดินของครูอุษามีดังนี้
- ดินถุง 1 ส่วน
- ทรายหยาบ 1 ส่วน
- แกลบดิบ 1 ส่วน
- มูลสัตว์(ปุ๋ยคอก) 1 ส่วน
- เศษใบไม้แห้งหรือเศษผัก 1 ส่วน
- กากกาแฟ ½ ส่วน
- น้ำหมัก 1 แก้ว
- น้ำตาลเล็กน้อย
- เศษอาหารในครัวเรือนเท่าที่มี
- น้ำสำหรับรดดินปรับความชื้น
วิธีทำ
- นำส่วนผสมทุกอย่างคลุกเคล้าให้เข้ากัน
- ผสมน้ำ น้ำหมัก และน้ำตาลเข้าด้วยกัน รดลงไปในกองดิน ปรับความชื้นให้พอเหมาะที่ประมาณ 60% คือขณะกำไม่มีน้ำไหลออกจากระหว่างนิ้ว และเมื่อแบมือดินก็ยังเป็นก้อนอยู่ ไม่แตกออกจากกัน
- ใส่กระสอบที่น้ำซึมผ่านได้ มัดปากถุง แล้ววางไว้ในที่ร่ม
- วันที่ 3 และวันที่ 6 ให้เขย่าถุงดิน และวางกลับด้าน
ให้สังเกตความร้อนที่เกิดขึ้นที่ถุงดิน เมื่อดินเย็นลง ก็สามารถนำไปใช้ปลูกพืชผักได้
ความน่าสนใจของการปรุงดินของครูอุษาคือ ครูบอกว่าจะทำเกือบทุกวัน โดยใช้เศษอาหารที่เหลือมาทำ ทำให้ทุกวันนี้ไม่มีขยะเศษอาหารเหลือทิ้งออกไปนอกบ้านเลย หากวันไหนรู้สึกไม่สะดวกที่จะทำ ก็จะใช้วิธีรดน้ำหมักชีวภาพลงไปในเศษอาหารทิ้งไว้ก่อน ภายใน 3 วัน ค่อยนำมาทำดินหมักก็ได้ แต่ถ้าทิ้งไว้นานกว่านั้น ก็อาจเกิดกลิ่นเหม็นได้
หากใครมีโอกาสได้ไปเยี่ยมครูอุษา ก็จะเห็นว่าตามแนวบันได จะมีกระสอบดินหมัก ปุ๋ยหมักวางเรียงไว้มากมายเลยทีเดียว เหมือนที่ครูว่าไว้ว่าทำที่ละน้อยๆ ค่อยๆทำ ถ้ากินผักทุกวัน ก็ปลูกทุกวัน
นอกจากปรุงดินแล้ว ครูอุษาก็ยังหมักปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพผักยิ้มไว้ใช้ด้วย วิธีทำก็คล้ายๆกับการทำดินหมักที่กล่าวมาเพียงแต่การทำปุ๋ยนี้ไม่ต้องใส่ดิน และเพิ่มส่วนผสม และอัตราส่วนบางอย่างเข้าไป มีอะไรบ้าง มาดูกันค่ะ
ส่วนผสมปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพผักยิ้ม
- มูลสัตว์ 5 ส่วน
- แกลบดิบ(เปลือกข้าว) 1 ส่วน
- รำอ่อน 1 ส่วน
- ใบไม้แห้งหรือเศษผัก 5 ส่วน
- แกลบดำ 1 ส่วน
- เศษอาหารในครัวเรือน 2 ส่วน
- กากกาแฟเท่าที่มี แต่ไม่เกิน 1 ส่วน
- น้ำหมักพืช 1 แก้ว ต่อวัสดุที่ผสมแล้ว 1 ปี๊บ
- น้ำตาล
- น้ำ
วิธีทำ
- ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพผักยิ้มนี้เหมือนกับวิธีทำดินหมักที่กล่าวมาเลยค่ะ คือผสมทุกอย่างคลุกเคล้าให้เข้ากัน รดน้ำหมัก ผสมน้ำ และน้ำตาล เพื่อปรับความชื้นให้เหมาะสม แล้วใส่กระสอบ วันที่ 3 กับ วันที่ 6 ให้เขย่าถุง ประมาณ 1 เดือนก็สามารถนำไปใช้ได้
วิธีใช้
- ครูอุษาบอกว่า ใส่เดือนละ 2 ครั้ง ถ้าเป็นกระถางขนาด 17 นิ้ว ก็ใส่ประมาณ 2-3 กำมือ
- นอกจากทำดิน ทำปุ๋ยแล้ว ยังมีสูตรทำน้ำหมัก ฮอร์โมนอีกหลายชนิด ทำอย่างไรบ้าง รอติดตามตอนต่อไปค่ะ
