ปุ๋ยยูเรีย-ปุ๋ยหมัก ความเหมือนที่เเตกต่าง
“ปุ๋ยยูเรีย” หรือที่หลายคนอาจจะรู้จักกันในรูปปุ๋ยสูตร 46-0-0 เป็นปุ๋ยที่มีปริมาณไนโตรเจนสูง ทำให้พืชผักโดยเฉพาะผักใบที่ต้องการธาตุไนโตรเจนมากเป็นพิเศษ เจริญเติบโตงอกงามอย่างรวดเร็วทันใจใครหลายคน แต่สิ่งที่ควรทราบคือ หากพืชได้รับไนโตรเจนมากเกินไป ก็จะเกิดการสะสมในรูปไนไตรต และเมื่อเรารับประทานเข้าไป เจ้าไนไตรตก็จะเป็นไนไตรท์ ซึ่งอาจก่อให้เกิดสารก่อมะเร็งได้ ไม่ว่าจะเป็นมะเร็งตับ กระเพาะอาหาร และหลอดอาหาร นอกจากนี้ยังพบว่าไนไตรท์ยังก่อให้เกิดปัญหาต่อการทำงานของต่อมไทรอยด์ ซึ่งควบคุมระบบการทำงานหลายอย่างของร่างกาย เช่นระบบการเผาผลาญ การเต้นของหัวใจ และการหลั่งฮอร์โมนต่างๆ
มีการศึกษาทดลองผลกระทบของปุ๋ยยูเรียและปุ๋ยหมักที่มีต่อปริมาณไนเตรตและไนไตรท์ในผักบุ้งจีนของอัญชนีย์ อุทัย พัฒนาชีพและคณะพบว่า “หากใช้ปุ๋ยที่มีระดับไนโตรเจนเท่ากัน ผักที่ใช้ปุ๋ยยูเรียจะมีการสะสมของไนเตรตและไนไตรท์สูงกว่าปุ๋ยหมัก 4 เท่าและ 2 เท่า ตามลำดับ”
ถามว่าทำไมถึงเป็นเช่นนั้น?
คำตอบก็คือว่า “ปุ๋ยยูเรียหรือปุ๋ยเคมีสามารถละลายน้ำได้ดีและปล่อยธาตุไนโตรเจนออกมาเป็นอาหารพืชได้เร็วกว่าปุ๋ยหมัก ทำให้พืชดูดซับเร็วและสะสมไว้ได้มากกว่านั่นเอง”
“ปุ๋ยเร่งโตทำเองได้ไม่ง้อยูเรีย”
เราสามารถทำปุ๋ยเร่งโตใช้เองเเทนยูเรียได้หลายสูตรด้วยกัน ลองมาดูกันว่ามีอะไรบ้าง
สูตร 1
สิ่งที่ต้องเตรียม:
- น้ำมะพร้าวขูดแบบไม่คั้นกะทิออก 3 กิโลกรัม
- น้ำ 5 ลิตร
วิธีทำ:
- ห่อมะพร้าวด้วยผ้าขาวบาง
- หมักแช่ไว้ 2 คืน
- นำน้ำที่ได้มารดผัก
สูตร 2
สิ่งที่ต้องเตรียม:
- หัวไชเท้า 30 กิโลกรัม
- กากน้ำตาล 10 ลิตร
- น้ำมะพร้าว
- ถังพลาสติกมีฝาปิด
วิธีทำ:
- ล้างหัวไชเท้าให้สะอาด
- สับเป็นชิ้นเล็กๆ ใส่ในถัง
- จากนั้นละลายกากน้ำตาลในน้ำมะพร้าว
- เทใส่ในถัง กะให้น้ำมะพร้าวท่วมหัวไชเท้า
- คนให้เข้ากัน
- ปิดฝา หมักทิ้งไว้ 30 วัน
- กรองน้ำมาใช้
สูตร 3 ปุ๋ยปลาหมัก (จากสวนผักลุงดิ๊ด)
สิ่งที่ต้องเตรียม:
- ปลาหรือหอยเชอร์รี่ 5 กิโลกรัม
- จุลินทรีย์หน่อกล้วยหัวเชื้อ 5 ลิตร ***
- กากน้ำตาล 5 ช้อนแกง
วิธีทำ:
- นำปลาตายมาสับเป็นท่อนเล็กพอประมาณ ใส่ลงในถังหมัก
- ผสมกับจุลินทรีย์หน่อกล้วยที่เตรียมไว้ ไม่ต้องคน
- ปิดฝาไม่ต้องแน่นมาก หมักทิ้งไว้ 7 วัน
- จากนั้นเติมกากน้ำตาลหรือน้ำตาลทรายเพื่อเป็นอาหารเลี้ยงจุลินทรีย์
- หมักทิ้งไว้ 1 เดือน
- กรองน้ำมาใช้ได้
*** วิธีทำจุลินทรีย์หน่อกล้วย สูตรหัวเชื้อ
สิ่งที่ต้องเตรียม:
- หน่อกล้วยสูงประมาณ 1 เมตร ทั้งต้นใบเหง้า ไม่ต้องล้างดินออก
- กากน้ำตาล
วิธีทำ:
นำหน่อกล้วยมาสับ ชั่งให้ได้ 3 กิโลกรัม ใส่ลงไปในถังแล้วใส่กากน้ำตาล 1 กิโลกรัม คลุกให้เข้ากัน ปิดฝาไม่ต้องแน่น วางทิ้งไว้ในที่ร่ม 7 วัน โดยให้เปิดคนทั้งเช้าและเย็น เมื่อครบกำหนด ให้กรองน้ำมาใช้
สูตร 4
สิ่งที่ต้องเตรียม:
- ปุ๋ยคอก
- น้ำ
วิธีทำ:
- นำปุ๋ยคอกมาแช่น้ำทิ้งไว้ 1 คืน
- นำน้ำนั้นมารดผัก
วิธีนี้เป็นวิธีง่ายที่ที่จะช่วยทำให้พืชสามารถดูดสารอาหารเข้าไปใช้ได้เร็ว หากดินดี รากพืชแข็งแรง พืชก็จะงามและเติบโตดีขึ้นทันใจ
สูตร 5 น้ำหมักจากปัสสาวะ
วิธีทำ:
- นำปัสสาวะมาหมักกับน้ำตาลทรายแดง อัตราส่วนน้ำปัสสาวะ 1 ลิตร ต่อน้ำตาลทรายแดง 0.5 กิโลกรัม
- หมักทิ้งไว้ 2 สัปดาห์
- กรองเอาน้ำหมักมาผสมกับน้ำในอัตราส่วน 1 ฝาขวดน้ำดื่ม ต่อน้ำ 1 ลิตร หรือ 1 ช้อนแกงต่อน้ำ 10 ลิตร
- ฉีดพ่นหรือรดพืชตอนเช้าสัปดาห์ละ 1 ครั้ง
ลองนำไปทำกันดูนะคะ ใครสามารถหาวัตถุดิบไหนได้ง่าย ก็เลือกใช้สิ่งนั้น อย่างไรก็ตามสิ่งสำคัญคือ “ใส่ปุ๋ยแล้วอย่าลืมใส่ใจ ช่างสังเกต หมั่นเรียนรู้และทำความเข้าใจธรรมชาติของผักด้วยนะคะ”
